Hướng dẫn mẹ bầu cách tự đo bề cao tử cung tại nhà

GENCAREVN.com – Việc theo dõi sự thay đổi kích thước bề cao tử cung giúp mẹ đánh giá được sự phát triển của em bé trong bụng. Vậy mẹ đã biết bề cao tử cung là gì chưa? Hoặc thắc mắc có thể tiến hành đo bề cao tử cung tại nhà bằng cách nào? Cùng GENCARE tìm câu trả lời ngay trong bài viết dưới đây nhé!

1. Bề cao tử cung là gì?

Bề cao tử cung là khoảng cách từ phần đỉnh bờ trên khớp mu (khớp vệ) tới phần đáy của tử cung của phụ nữ khi mang thai. Việc đo bề cao tử cung thường được thực hiện trong lúc thai phụ khám thai định kì để đánh giá sự phát triển của thai nhi và đảm bảo mọi thay đổi diễn ra bình thường.

Khi mang thai, cơ thể mẹ sẽ có những thay đổi để thích ứng với thiên chức làm mẹ. Dễ nhận thấy nhất là kích thước vòng bụng tăng lên theo các giai đoạn của thai kỳ. Khi đó, kích thước tử cung của người mẹ cũng dần được tăng lên tương ứng với sự phát triển của em bé.

Đo bề cao tử cung thường được kết hợp với việc xác định ngày cuối của chu kỳ kinh nguyệt trong lần khám thai đầu tiên. Căn cứ vào kết quả đo lường này, bác sĩ sẽ tính toán được tuổi thai, ngày sinh, ước lượng cân nặng cũng như biết được tình trạng sức khỏe của thai nhi.

Dưới đây là các chỉ số bề cao tử cung bình thường theo từng giai đoạn mang thai mà mẹ bầu có thể tham khảo:

Tuần 12: đáy của tử cung ở ngang mức xương mu.
Tuần 16, phần đáy tử cung nằm trong khoảng giữa xương mu và rốn của mẹ.
Tuần 20, đáy tử cung đã chạm tới rốn.
Bắt đầu từ tuần thứ 24, số đo tính bằng centimet phải phù hợp (trong vòng một hoặc hai centimet theo mỗi hướng) với tuổi thai của em bé. Vì vậy, nếu thai phụ đang mang thai ở tuần thứ 25, bề cao tử cung sẽ rơi vào khoảng 23 đến 27 cm.
Sau 36 tuần, bề cao tử cung có thể giảm khi em bé di chuyển xuống xương chậu của mẹ để chuẩn bị chuyển dạ .

Đặc biệt, khoảng một giờ sau khi sinh, tử cung của mẹ sẽ co về lại kích thước như tuần thứ 20. Sau đó, nó sẽ dần trở lại kích thước bình thường trong khoảng 6 tuần sau.

2. Thai phụ nào nên thực hiện đo bề cao tử cung?

Bắt đầu từ khoảng tuần thứ 24, việc đo bề cao tử cung được thực hiện thường xuyên trong mỗi lần khám thai đối với những phụ nữ đang mang thai có nguy cơ thấp.

Đối với nhóm phụ nữ có nguy cơ cao (những người mắc các tình trạng như béo phì, lupus, tiểu đường và tăng huyết áp ) thường không cần thực hiện đo chiều cao tử cung. Thay vào đó, các mẹ nên siêu âm thường xuyên để theo dõi sự phát triển của em bé trong suốt thai kỳ. Siêu âm chính xác hơn việc đo bề cao tử cung để đánh giá sự phát triển của em bé, vì vậy việc đo bề cao tử cung thực sự không cần thiết đối với nhóm phụ nữ nguy cơ cao.

3. Cách tự đo bề cao tử cung tại nhà cho mẹ

Ngoài việc đo bề cao tử cung bởi bác sĩ trong quá trình khám thai, mẹ bầu có thể tham khảo cách tự thực hiện đo tại nhà theo các bước sau đây:

Bước 1: Chuẩn bị

Đầu tiên, thai phụ lưu ý nên thực hiện việc đo bề cao tử cung khi thai nhi đạt 20 tuần tuổi để đảm bảo độ chính xác. Trong quá trình chuẩn bị, hãy mặc quần áo thoải mái và chọn một vị trí bằng phẳng để nằm xuống. Đảm bảo rằng tư thế nằm không bị khó chịu, đau đầu, hay chóng mặt.

Bước 2: Xác định vị trí của đáy tử cung

– Để có thể xác định vị trí đáy tử cung, mẹ bầu nhấn nhẹ vào bụng, đáy tử cung ở trên rốn nếu thai > 20 tuần.

– Khi sờ và cảm nhận thấy phần cứng bên trong vùng bụng thì chính là đáy tử cung, đôi khi nó sẽ rất tròn và êm.

– Sau khi xác định được vị trí đáy tử cung, mẹ di chuyển bàn tay một cách nhẹ nhàng để cảm nhận đỉnh tử cung.

Bước 3: Xác định vị trí của xương mu

Vị trí xương mu có thể được xác định ở ngay phía trên lông mu với một phần u cứng gồ lên là xương mu.

Bước 4: Tiến hành đo

Cuối cùng, mẹ bầu hãy sử dụng thước dây để tiến hành đo con số khoảng cách giữa đáy tử cung và xương mu. Đây là bề cao tử cung mẹ cần đo.

4. Tính tuổi thai sau khi đo bề cao tử cung như thế nào?

Sau khi đã có được con số bề cao tử cung, mẹ có thể dựa vào đó để tính tuổi thai một cách tương đối.

Cụ thể, khi thai từ 18 đến 30 tuần, có thể tính bằng công thức:

Tuổi của thai nhi = (Bề cao tử cung : 4 ) + 1

Trong đó:

Tuổi của thai nhi: đơn vị tính bằng tháng;
Bề cao tử cung: đơn vị tính bằng cm.

Kết quả mẹ có được sẽ là số tháng tuổi của thai nhi. Lưu ý rằng con số mẹ thu được sẽ chỉ là thông tin để tham khảo. Để xác định được chính xác tuổi của thai nhi, mẹ bầu vẫn cần đi thăm khám để bác sĩ đo bề cao tử cung hoặc dùng các phương pháp khác như siêu âm.

5. Một số yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số bề cao tử cung

Bề cao tử cung (tính bằng đơn vị cm) có sự tương xứng với số tuần mà các mẹ bầu đã mang thai. Tuy nhiên một số trường hợp chỉ số này chênh lệch so với tuổi thai thực tế.

Chỉ số bề cao tử cung lớn hơn so với tuổi thai: nghĩa là bề cao tử cung của mẹ lớn hơn 3cm so với tuổi thai chẩn đoán. Nguyên nhân của trường hợp này có thể là do:

Thời gian mang thai kéo dài, đã quá ngày dự sinh.
Mẹ bị béo phì, thừa cân hoặc bị đái tháo đường.
Mẹ mang thai nhiều lần hoặc mang thai đôi,…
Mẹ bị u xơ tử cung.
Mẹ có quá nhiều nước ối (hiện tượng đa ối).
Thai nhi đang ở ngôi mông hoặc tư thế bất thường khác.

Nếu thai nhi lớn hơn nhiều so với bình thường, mẹ có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ. Lúc này, mẹ cần nên thăm khám để bác sĩ để được khám, chẩn đoán và có phương pháp điều trị phù hợp.

Chỉ số bề cao tử cung nhỏ hơn so với tuổi thai: Ở trường hợp này, bề cao tử cung ngắn hơn 3cm so với tiêu chuẩn của tuổi thai. Một số nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này bao gồm:

Mẹ có vóc dáng nhỏ nhắn hoặc cơ bụng săn chắc.
Thai nhi chậm tăng trưởng trong tử cung.
Mẹ có quá ít nước ối.
Nhau thai yếu hoặc mẹ bị thiếu chất dinh dưỡng,…

Nếu số đo bề cao tử cung của mẹ bị sai lệch một hoặc hai centimet, mẹ cũng đừng quá lo lắng vì những sai đố này là bình thường và không có gì đáng lo ngại. Trên thực tế, việc đo bề cao tử cung không phải là một phương pháp chính xác cao và rất dễ bị sai lệch một chút.

Như vậy, việc tự đo bề cao tử cung có thể mang lại kết quả tương đối cho mẹ bầu khi thực hiện tại nhà. Tuy nhiên, để đảm bảo độ chính xác và nhận được thông tin chi tiết hơn về tuổi thai và sự phát triển của em bé, các mẹ nên thường xuyên thăm bác sĩ để kiểm tra sức khỏe thai kỳ định kỳ. Bác sĩ sẽ có thể đưa ra đánh giá chính xác hơn về kích thước của tử cung và tư vấn điều trị nếu có bất kỳ vấn đề gì xảy ra, như thai to hoặc nhỏ so với tuổi thai.